Hoe leren honden en katten?

Waarom reageert een hond of kat in een ogenschijnlijk zelfde situatie niet altijd hetzelfde? Waarom kan de ene kat prima met honden overweg en rent de andere weg zodra hij een hond ziet? En waarom bedelt de ene hond wel en de andere niet?

Het is fascinerend om je te verdiepen in de motivatie van huisdieren om bepaald -al of niet gewenst-gedrag te vertonen. Kennis van leerprincipes, goed kijken en meedenken met de hond of kat is de sleutel voor het kunnen voorspellen van hun gedrag. Een zeer handige vaardigheid voor een dierenartsassistente.

Prikkel, context en motivatie
De directe aanleiding voor het optreden van gedrag, de input in onderstaand schema, wordt de prikkel genoemd. Dit kunnen interne prikkels zijn, seintjes zijn vanuit het lichaam zelf zoals dorst en aandrang. Deze leiden resp. tot het lopen naar de waterbak en opzoeken van de tuin of de kattenbak.

Meestal zijn het echter externe prikkels die leiden tot een bepaald gedrag. Een voor- beeld hierbij is het horen of zien van de postbode, wat resulteert in het blaffend rennen richting de brievenbus.

Dezelfde prikkels geven niet altijd dezelfde reactie: soms leiden ze wel en soms ook niet tot zichtbaar gedrag. Dit is o.a. afhankelijk van de context: de omgeving/situatie waarin een dier zich bevindt. Je hond reageert waarschijnlijk niet op het klepperen van de brie- venbus als hij ergens op visite is, maar thuis wel. Waarom dat verschil? thuis vertoont de hond territoriaal gedrag: het wegjagen van de postbode. Maar tijdens een bezoek aan je vriendin blaft en rent hij niet, omdat dat huis geen onderdeel is van zijn territorium. De hond is dan niet gemotiveerd om het huis te beschermen. Deze motivatie wordt bepaald door o.a. aanleg en eerder opgedane ervaringen. [...]